Ayıplı Mal Ne Demek?
Tüketicinin satın aldığı malda ayıp iki şekilde ortaya çıkabilir (BK m.219):
~Satıcının taahhüt ettiği vasıfların bulunmaması,
~Malın özelliği gereği malda bulunması zorunlu vasıfların eksik olması. ( Lüzumlu vasıflarda eksiklik şeklinde ortaya çıkan ayıptan, ayıbın varlığını bilmese dahi satıcı sorumludur. )
Görselde Bahsedilen Seçimlik Haklar Kime Yönlendirilecek?
Öncelikle akla gelen satıcının sorumluluğudur elbet. Ancak; ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları, satıcı ile birlikte üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Üretici veya ithalatçı, yalnızca malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz.
Ayıba Karşı Sorumluluk Süresi Ne Kadardır?
Ayıba karşı sorumlu tutulanlar, ayıba karşı daha uzun bir süre ile sorumluluk üstlenmemişlerse, ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile malın tüketiciye teslimi tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Bu süre konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallarda beş yıldır. Ayıplı malın neden olduğu her türlü zararlardan dolayı yapılacak talepler ise üç yıllık zamanaşımına tabidir. Bu talepler zarara sebep olan malın piyasaya sürüldüğü günden başlayarak on yıl sonra ortadan kalkar. Ancak, satılan malın ayıbı, tüketiciden satıcının ağır kusuru veya hile ile gizlenmişse zamanaşımı süresinden yararlanılamaz. ( Yani bilerek satılan ayıplı mala karşı kanuni haklar süresiz olarak talep edilebilir.)
Talep Edilen Seçimlik Haklar Ne Zaman Yerine Getirilecek?
Ayıplı Malın Teslim tarihinden ya da gizlenen ayıbın fark edildiği tarihten itibaren;
Tüketici tarafından, ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarından birinin seçilmesi durumunda bu talebin satıcıya, üreticiye veya ithalatçıya yöneltilmesinden itibaren azami otuz iş günü, konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda ise altmış iş günü içinde yerine getirilmesi zorunludur.
Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, bedelin tümü veya bedelden yapılan indirim tutarı derhâl iade edilir. Masraflar, seçimlik hakkı yerine getiren tarafça yerine getirilir.